عملیات هاب زدن Hobbing و هزار خار زنی چیست

عملیات هاب زدن Hobbing و هزار خار زنی چیست: ساخت چرخ دنده به روش های مختلفی می تواند صورت گیرد که یکی از این روش ها استفاده از روش کله زنی است و برای این منظور از دستگاه هاب استفاده می شود. دستگاه هاب نوعی دستگاه فرز است که با استفاده از آن می توان چرخ دنده و هزار خار تولید نمود. دستگاه هاب می تواند با چرخاندن ابزار و قطعه کار با سرعتی معین و در مدت زمان خاص دنده را ایجاد کند. ابزار مورد استفاده برای این عمل به صورت یک سطح مقطع برنده جهت ایجاد شکل دندانه و به صورت مارپیچ است. از همین رو گوشه های دندانه ابزار بر روی قطعه کار شکل های منحنی ایجاد می کنند.

دندانه های قرار گرفته بر روی ابزار برش به صورت حلزون حول یک استوانه قرار دارند و چرخ دنده نیز مانند یک حلزون با آن تماس پیدا می کند و شکل می گیرد.

نحوع عملکرد و اجرای این پروسه بدین صورت است که قطعه کار به صورت ثابت بسته می شود و ابزارهای تراش به صورت یک حرکت رفت و برگشتی بر روی قطعه کار دندانه ایجاد می کنند.

در ابتدای شروع ماشینکاری و انجام عملیات تراش، ابزار تراش به گونه ای تنظیم می شود که از چرخ دنده خام فاصله داشته باشد و سپس ابزار مربوطه را به سمت قطعه کار حرکت می دهند تا عمق مطلوب دندانه ایجاد گردد. پس از این مرحله ابزار تراش مارپیچ به موازات محور چرخ دنده ی خام تغذیه می شود. با چرخش چرخ دنده خام، دندانه ها ساخته می شوند و تغذیه ابزار در پهنای چرخ دنده خام، پهنای مناسب را به دندانه ها می دهد. همچنین در تراشکاری چرخ دنده های مارپیچ لازم است که زاویه مارپیچ چرخدنده به انحراف محور تراش افزوده گردد.

استفاده از هزار خار بیشتر در کاربردهایی است که انتقال نیرو زیاد و معمولا به صورت ضربه ای است اما هدف ما این است که این فرایند را به گونه ای تبدیل کنیم که نیرو به صورت نرم به سیستم انتقال داده شود و چرخ دنده نیز تحمل فشار زیاد را داشته باشد.

برای نمونه می توان سر پلوس خودرو را اشاره کرد که نیروی اعمالی بسیار زیاد و به صورت ضربه ای است اما نیروی اعمال شده به چرخ توسط پلوس نرم می باشد و به صورت ضربه ای نیست و توانایی فشارهای بالا را نیز دارد.

به طور کلی، انواع دستگاه‌های هاب زنی عبارتند از:

1. هاب زنی دستی (Manual Hubbing Machine): که توسط اپراتور کنترل می‌شود و فرایند زنی را به صورت دستی انجام می‌دهد.
2. هاب زنی اتوماتیک (Automatic Hubbing Machine): که به صورت خودکار و با استفاده از ماشین‌آلات کنترل می‌شود و برنامه‌ریزی شده است تا فرآیند زنی به صورت خودکار انجام شود.
3. هاب زنی CNC (CNC Hubbing Machine): که با استفاده از فناوری CNC (کنترل عددی رایانه‌ای) عمل می‌کند و دقت بالا، سرعت بیشتر و قابلیت برنامه‌ریزی دقیق‌تری دارد.
4. هاب زنی صنعتی (Industrial Hubbing Machine): که به طور وسیع در صنایع بزرگ و تولیدات صنعتی با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای تولید حجم بالای قطعات استفاده می‌شود.